Τριστέτσα ο καταστροφικός ιός για τα εσπεριδοειδή

Της Π. Αθανασοπούλου
Υπεύθυνης του Γραφείου Αγροτικής Παραγωγής και Αλιείας του Δήμου Ν. Κυνουρίας
Η καταστροφική αυτή ασθένεια των εσπεριδοειδών, εξαπλώνεται συνεχώς και στη χώρα μας.
Η Τριστέτσα είναι μία σοβαρότατη ασθένεια. Η ίδια η λέξη σημαίνει θλίψη. Η εικόνα που παρουσιάζουν τα δένδρα όταν προσβληθούν, προκαλεί θλίψη και γι’ αυτό ονομάσθηκε έτσι.
Είναι η πιο σοβαρή ιολογική ασθένεια που προσβάλλει τα εσπεριδοειδή (πορτοκαλιές, μανταρινιές, λεμονιές, κουμ-κουάτ, φράπες, περγαμότα κ.α.) και κυρίως, αυτά που είναι εμβολιασμένα επάνω σε νερατζιά, η οποία δεν έχει καθόλου ανθεκτικότητα σ’ αυτήν.
Ο ιός αυτός προήλθε από την Κίνα, η οποία είναι και η πατρίδα πολλών από τα εσπεριδοειδή, είναι πολύ διαδεδομένος εκεί και έχει πολλές φυλές. Σε όποια χώρα και εάν έχει εγκατασταθεί στην Ευρώπη και στην Αμερική, έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές.
Η Ελλάδα, ήταν η μόνη χώρα στην ΕΕ που δεν είχε μολυνθεί και γι’ αυτό ήταν προστατευόμενη. Όμως, η ασθένεια κατόρθωσε να μπει παράνομα από την Ισπανία το 1994, στην Αργολίδα και τα Χανιά της Κρήτης, με μολυσμένα δενδρύλλια όψιμης ποικιλίας πορτοκαλιάς, Lane late, από κάποιους ιδιώτες.
Διαπιστώθηκε το 2000 κατά τον έλεγχο, σύμφωνα με ένα πρόγραμμα ελέγχων, που διενεργούσε από το 1995 και εξακολουθεί μέχρι σήμερα, να διενεργεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Το 2001 πάλι βρέθηκε ο ιός, σε πιστοποιημένα δενδρύλλια μανταρινιάς που είχαν εισαχθεί από επίσημα Ισπανικά φυτώρια.
Ότι προσβεβλημένο δένδρο έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, έχει καταστραφεί με καύση, ακόμη και αυτά που έχουν θεωρηθεί ύποπτα.
Η διάδοσή της οφείλεται, στο πολλαπλασιαστικό υλικό που χρησιμοποιείται από μολυσμένα δένδρα, για τον επανεμβολιασμό , με στόχο την ανανέωση των με την νέα αυτή ποικιλία, καθώς και με νέα δενδρύλλια από μολυσμένα φυτώρια.
Αποτελεσματικότερος φορέας αυτού του ιού για τη μετάδοσή του είναι, η Καστανή αφίδα των εσπεριδοειδών (Toxoptera citricida). Δεν έχει έρθει ακόμη στη χώρα μας, αλλά έχει μόλις βρεθεί στην Ηπειρωτική Πορτογαλία και στη βόρεια Ισπανία. Υπάρχει σε όλες τις ηπείρους.
Πολλά όμως είδη αφίδων που υπάρχουν στην Ελλάδα μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια και κυρίως η αφίδα του βαμβακιού (Aphis gossypii).
Ρουφούν το χυμό για 30 λεπτά περίπου, από το μολυσμένο φυτό για να τραφούν, παίρνουν έτσι τον ιό και τον μεταδίδουν για 24-48 ώρες μετά.
Στην πατρίδα μας σήμερα η ασθένεια, έχει εντοπισθεί και σε φυτώρια. Επειδή γίνονται νέες φυτεύσεις, οι παραγωγοί καλόν είναι να μην αγοράζουν δενδρύλλια χωρίς αυτά να συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.
Στον τόπο μας, οι παραγωγοί, φέρνουν εμβολιαστές από την Αργολίδα, οι οποίοι εμβολιάζουν και τα δικά μας εσπεριδοειδή με εμβόλια από αυτήν, με τον κίνδυνο να είναι μολυσμένα και έτσι να έρθει η ασθένεια και στην περιοχή μας.
Οι γειτονικές περιοχές με τη δική μας, έχουν προσβληθεί από τον
καταστρεπτικό αυτό ιό και εμείς για να προφυλαχθούμε, πρέπει να πάρουμε κάποια μέτρα. Έτσι σύμφωνα με την ισχύουσα φυτοϋγειονομική νομοθεσία και για δική μας προφύλαξη πρέπει:
1. Να γίνεται διακίνηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού και μόνον όταν αυτό συνοδεύεται από Φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.
2. Δεν επιτρέπεται η διακίνηση καρπών εσπεριδοειδών , με φύλλα και ποδίσκους (κοτσάνια), χωρίς φυτοϋγειονομικό διαβατήριο, τόσο μέσα στο νομό όσο και μεταξύ άλλων νομών.
Γενικώς, η αντιμετώπισή της στη χώρα μας γίνεται και πρέπει να γίνεται, αφού λάβουμε υπ’ όψιν μας εκτός των δύο πιο πάνω μέτρων, ακόμη:
Α) Να γίνεται συστηματικός έλεγχος για όλα τα είδη εσπεριδοειδών, σε όλες τις φυτείες της χώρας.
Β) Άμεση καταστροφή και καύση, τόσο των μολυσμένων, όσο και των ύποπτων δένδρων, σε απόσταση ασφαλείας.
Γ) Να γίνεται συνεχής έλεγχος στις εστίες μόλυνσης, αλλά και στις γειτονικές φυτείες, σε απόσταση ασφαλείας.
Δ) Προσεκτική χρησιμοποίηση ανεκτικών υποκειμένων αντί της νερατζιάς.
Ε) Συνεχής ενημέρωση των καλλιεργητών.
Όπως αντιλαμβανόμεθα το πρόβλημα είναι σοβαρό, γιατί εάν η ασθένεια μπει στην περιοχή μας, η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών θα γίνει παρελθόν για μας.
Οι εμβολιαστές ας είναι από όποια περιοχή κι αν είναι, μπορεί να είναι άριστοι στη δουλειά τους, όμως εμείς θα πρέπει να χρησιμοποιούμε εμβόλια, που να συνοδεύονται από Φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.
Μπορούμε να φυτεύουμε νέα δενδρύλλια, αλλά αυτά να προέρχονται από φυτώριο που θα τα συνοδεύει και πάλι φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.
Τα λίγα αυτά που θέλησα να σας πω, έχουν την έννοια και γράφονται μέσα στα πλαίσια της ενημέρωσης των καλλιεργητών. Για περισσότερες πληροφορίες θα απευθύνεστε στο Γραφείο Αγροτικής Παραγωγής του Δήμου αλλά και στο Γραφείο Αγροτικής Οικονομίας Λεωνιδίου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου